Сёння 63 % беларускіх гараджан лічаць, што аборты маюць быць легальнымі ва ўсіх або ў большасці выпадкаў. Беларусы маюць такое ж стаўленне да абортаў, як, напрыклад, амерыканцы, з якіх 62 % выказваюцца за магчымасць абортаў у большасці ці ва ўсіх выпадках. Пры гэтым у параўнанні з апытаннем Chatham House з лістапада 2020-га года колькасць тых, хто падтрымлівае права на аборт, зменшылася з 75% да 63 %. Таксама колькасць тых, хто не мае пазіцыі па пытанні, вырасла з 7 % да 20 %.

Цікава, але і заканамерна, што адабрэнне абортаў павышаецца прапарцыйна памеру горада. Так, найбольшая падтрымка абортаў ва ўсіх выпадках назіраецца сярод жыхароў Мінска (38 %), а самая высокая падтрымка поўнай забароны абортаў – сярод жыхароў малых гарадоў (ад 5 тыс. да 15 тыс. насельніцтва).

Асаблівай розніцы паводле полу ў пытанні абортаў не заўважна, за выключэннем таго, што больш мужчын (15 %), чым жанчын (10 %), лічаць, што аборты мусяць быць забароненыя ва ўсіх выпадках. Мы таксама паглядзелі на залежнасць пазіцыі па абортах ад геапалітычных прэферэнцый. Так, сярод прыхільнікаў саюза Беларусі з ЕС больш за 80 % тых, хто падтрымлівае аборты ва ўсіх ці ў большасці выпадкаў. Сярод прыхільнікаў саюза з РФ такіх беларусаў 53 %. Сярод беларускіх гараджан, якія абіраюць ЕС, не знайшлося ніводнага рэспандэнта, што падзяляе забарону на аборты; у прыхільнікаў саюза з Расіяй такіх 7 %.

Калі звярнуцца да сегментацыі беларускага грамадства, дэмакратычнае ядро (72 %) і спачувальныя (77 %) падтрымліваюць аборты цалкам ці ў большасці выпадкаў. Цікава таксама тое, што сярод маўклівых амаль палова рэспандэнтаў не мае пазіцыі па абортах.

Меркаванне па абортах за два гады змянілася

У межах апытання беларускім гараджанам прапанавалі ацаніць актуальнасць праблем, звязаных з гендарнай няроўнасцю, – надзённасць хатняга гвалту над жанчынамі, дыскрымінацыі жанчын на рынку працы і размеркавання хатніх абавязкаў. Для дзвюх трацін беларускага грамадства праблема хатняга гвалту з’яўляецца актуальнай. Сярод жанчын успрыняцце праблемы хатняга гвалту найбольш вострае. Амаль 70 % бачаць яе актуальнай, пры гэтым колькасць мужчын з такім жа меркаваннем складае 41 %.

У той жа час дыскрымінацыю жанчын на рынку працы не разглядае як актуальную праблему блізу паловы апытаных без значнай розніцы ў адказах сярод мужчын і жанчын. Пры гэтым цікавая розніца назіраецца ў меркаваннях “базы Лукашэнкі” ў параўнанні з іншымі. Сярод прыхільнікаў рэжыму больш за ўсё тых, хто не лічыць дыскрымінацыю жанчын на рынку працы актуальнай праблемай (71 %).

60 % апытаных гараджан лічаць актуальнай праблему размеркавання хатніх абавязкаў, а менавіта тое, што жанчыны выконваюць большасць хатняй працы. Тут жанчыны ў сваёй большасці (75 %) бачаць гэтую праблему актуальнай, мужчынаў з такой думкай менш – 43 %.

Гвалт над жанчынамі, рынак працы і размеркаванне хатніх абавязкаў

Амаль для паловы беларусаў пытанне прадстаўніцтва жанчын ва ўрадзе ў параўнанні з мужчынамі не з’яўляецца праблемай, аднак 26% яшчэ не сфармавалі свайго меркавання на гэты конт. Пры гэтым розніца ў поглядах жанчын і мужчын даволі значная: калі 38% жанчын лічаць праблематычным нізкае прадстаўніцтва жанчын ва ўрадзе, колькасць мужчын з такім жа меркаваннем не дасягае адной пятай.

У гэтым пытанні заўважная розніца ў думках паміж прыхільнікамі саюзу з ЕС і з Расіяй. Так, сярод першых актуальнай праблему слабога прадстаўніцтва жанчын ва ўрадзе бачаць 48 %, а 53 % прыхільнікаў саюза з Расіяй лічаць яе неактуальнай. На фоне іншых сегментаў найбольш выразным з’яўляецца “база Лукашэнкі”, сярод якой толькі 13 % лічаць, што ў беларускім урадзе ёсць праблема з прадстаўніцтвам жанчын. Акрамя таго, мы праверылі, наколькі давер да апазіцыйных палітыкаў уплывае на асэнсаванне праблемы недастатковага прадстаўніцтва жанчын ва ўрадзе. Лічбы даволі прадказальныя: чым вышэйшы давер да апазіцыйнага палітыка, тым больш вострай падаецца праблема. Сярод тых, хто давярае Ціханоўскай, – 90 % рэспандэнтаў лічаць, што жанчын ва ўрадзе недастаткова.

Прадстаўніцтва жанчын ва ўрадзе хвалюе ліберальных беларусаў

Адказы рэспандэнтаў на пытанне, ці з’яўляецца актуальнай праблема дыскрымінацыі паводле сексуальнай арыентацыі, падзяліліся. 43 % лічаць праблему няважнай, 25 % актуальнай, яшчэ 32 % не вызначыліся. Значнай розніцы па памеры гарадоў няма, аднак найбольш актуальнай дыскрымінацыя па сексуальнай арыентацыі з’яўляецца для жыхароў гарадоў ад 50 тыс. да 150 тыс. насельніцтва. Заўважная розніца ў меркаваннях і паводле полу: калі сярод жанчын неактуальнай адзначылі праблему 16 %, то сярод мужчын гэтая лічба ў два разы вышэйшая.

Значна адрозніваюцца погляды прыхільнікаў саюза з ЕС і з Расіяй. Больш за палову прадстаўнікоў першай групы бачаць дыскрымінацыю па сексуальнай арыентацыі як актуальную праблему. І наадварот: палова прыхільнікаў саюза з Расіяй не лічаць яе актуальнай. Калі паглядзець на розніцу меркаванняў у гэтым пытанні сярод сегментаў, то можна сказаць, што грамадству цяжка вызначыцца з усведамленнем праблемы. Аб гэтым сведчыць колькасць тых, хто не змог даць адказ: больш за ўсё (70 %) такіх сярод маўклівых. Адрозніваецца і меркаванне “базы Лукашэнкі”, дзе амаль 50 % не прызнаюць дыскрымінацыю па сексуальнай арыентацыі праблемай.

Дыскрымінацыя паводле сексуальнай арыентацыі

Беларускае грамадства заўважна падзеленае ў сваіх думках аб гендарнай няроўнасці залежна ад прыналежнасці да аднаго з сегментаў і ад скіраванасці, які саюз (з ЕС ці з РФ) грамадзяне лічаць больш прымальным для краіны. Гэта адлюстравана, напрыклад, у стаўленні да дыскрымінацыі па сексуальнай арыентацыі і ўсведамленні праблем парушэння правоў жанчын на рынку працы. Пытанне абортаў таксама суадносіцца з геапалітычнымі прэферэнцыямі, пры гэтым з’яўляецца найбольш кансэнсусным у параўнанні з іншымі. Пры гэтым агульная колькасць тых, хто не вызначыўся ў пытаннях гендарнай няроўнасці, застаецца даволі высокай. Гэта сведчыць пра недастатковыя веды ў гэтай галіне альбо нізкую актуальнасць тэмы ў межах сённяшняй публічнай павесткі.

Вам также может понравиться